Gips po tenotomii

Przezskórna tenotomia ścięgna Achillesa (ang. percutaneous Achilles tendon tenotomy (PAT lub TAT)) to stosunkowo prosty zabieg, którego potrzebuje aż 90-95% dzieci. Po zabiegu zakładany jest ostatni gips i musi być on… dopracowany.

Tenotomia jest wykonywana, ponieważ po serii gipsowań, pięta nadal pozostaje w silnym zgięciu podeszwowym, spowodowanym skróceniem i silnym napięciem ścięgna Achillesa. Ścięgno Achillesa w odróżnieniu od więzadeł w obrębie stępu, które są rozciągliwe, jest zbudowane z nierozciągliwych, grubych, ściśniętych pęczków kolagenu z nielicznymi komórkami. Oznacza to, że jedynie zabieg przecięcia jest w stanie je „rozciągnąć”. Przecięcie ścięgna Achillesa (tenotomia) koryguje końskie ustawienie pięty.

CZY WSZYSTKIE DZIECI POTRZEBUJĄ TENOTOMII?

Nie, nie wszystkie dzieci jej potrzebują. Są to najczęściej przypadki z lekką wadą, która jest bardzo korektywna i nie wymaga założenia dużej ilości gipsów. Z reguły 1 lub 2 wystarczą, by całkowicie skorygować wszelkie komponenty wady, nawet końskie ustawienie pięty. Jednak aż 90-95% dzieci tego zabiegu potrzebuje.

DZIĘKI PRZECIĘCIU ŚCIĘGNA ACHILLESA STOPA UZYSKUJE PEŁNE ZGIĘCIE GRZBIETOWE (10-15°), PIĘTA WRACA NA PRZEZNACZONE JEJ MIEJSCE (NA DÓŁ),
A STOPA UZYSKUJE NORMALNY WYGLĄD I PEŁNĄ FUNKCJONALNOŚĆ.

Po tenotomii zakładany jest ostatni gips. Różnica w gipsowaniu przed tenotomią i po niej jest bardzo istotna.
Bezpośrednio po tenotomii lekarz zakłada ostatni opatrunek gipsowy. Jest on bardzo ważny i musi być założony idealnie. Musi też spełniać określone warunki, czyli być w tzw. hiperkorekcji.

Hiperkorekcja oznacza, że jest zakładany gips długi (od pachwiny do palców stopy), kolano jest zgięte pod kątem 90° (stopy atypowe i złożone: 110-120°). Stopa w opatrunku gipsowym musi być odwiedziona do ok. 60-70° (stopy atypowe i złożone mają inne zakresy) przy jednoczesnym 10-15° zgięciu grzbietowym.
Hiperkorekcja ma na celu lekkie przekorygowanie stopy i umożliwienie gojącemu się ścięgnu maksymalne zregenerowanie się do odpowiedniej długości. Po zdjęciu gipsu stopa (lub stopy) powinna sprawiać wrażenie wręcz przekorygowanej: wygląda na bardzo odwiedzoną na zewnątrz. Jej wygląd z czasem wraca do normy, szczególnie gdy dziecko zaczyna chodzić.

JAK DŁUGO GIPS POZOSTAJE NA NODZE PO TENOTOMII?

Gips pozostaje na nodze standardowo przez trzy tygodnie, jednak dzieci starsze, które wykazują już pewną aktywność motoryczną: zaczynają raczkować, siadać, wstawać, spędzają w gipsie cztery tygodnie. Niektórzy lekarze stosują też zmianę opatrunków po tenotomii, najczęściej dzieląc: 1 tydzień + 2 tygodnie lub 2 tygodnie + 2 tygodnie. Takie działanie jest wskazane tylko wtedy, gdy konieczne jest „podejrzenie” stopy w trakcie wygajania ścięgna i gdy trzeba poprawić jej ułożenie, zmieniając odwiedzenie lub zgięcie grzbietowe.

Gdy noga jest zagipsowana po tenotomii, między przeciętymi końcami ścięgna Achillesa zawiązuje się tkanka, która łączy dwie części. Ścięgno regeneruje do właściwej długości. Z tego też powodu istotne jest zaaplikowanie gipsu w hiperkorekcji i pozostawienie go bez ingerencji.