System Tibax-Bebax jest relatywnie często spotkaną szyną, która sprytnie kryje się pod nazwą „szyna Denis Browne”. Ale czy oby na pewno jest to sprzęt wysokiej jakości i przeznaczony do leczenia stopy końsko-szpotawej?
System Tibax z butami Bebax (lub z butami Lilliput lub z butami Henry) jest „szyną” dość popularną w niektórych częściach Polski. Co ciekawe nie jest ona spotykana w innych częściach Europy lub jest spotykana niezwykle rzadko i sporadycznie – nie jest zalecana każdemu. Częściej stosowane są buty Bebax, które służą np. do leczenia przywiedzenia przodostopia i w tej wadzie potrafią zrobić „dobrą robotę”. Przywiedzenie przodostopia nie jest tak złożoną wadą, jak wrodzona stopa końsko-szpotawa, która ma swoje charakterystyczne KOMPONENTY.
Z tego właśnie powodu system Tibax-Bebax
nie służy do leczenia wrodzonej stopy końsko-szpotawej.
System Tibax-Bebax jest produkowany przez hiszpańską firmę PRIM, ale buty Bebax produkuje też amerykańska firma Trulife. Jednak nie tylko z butami Bebax można spotkać ten sprzęt ortopedyczny. Występuje on też z butami Lilliput (niebieskie buty z czarną podeszwą) produkowanymi przez firmę Fior&Genz, która wycofała się z produkcji tych butów. Na polski rynek docierają również buty Henry niemieckiej firmy SAMEDA, które można z tym systemem również spotkać w parze.
TIBAX
to prosta szyna w kolorze granatowym, w której nawiercone są dziurki, by można było zamocować na niej system łączący szynę z butem. Łącznik między butem a szyną składa się z zębatki, która daje możliwość ustawienia derotacji od 0 do 45° (do regulacji służy malutki plastikowy kluczyk).
BEBAX
to białe buty z seledynowymi paskami, które dzięki różnym zawiasom w podeszwie umożliwiają trójpłaszczyznowe ustawienie buta. Buty w większym rozmiarze posiadają dodatkowo pasek środkowy.
Nazwa „TIBAX” pochodzi od słowa „tibia”, czyli kość piszczelowa i wg danych producenta (firma PRIM) szyna służy do leczenia:
Buty BEBAX mają regulację w trzech płaszczyznach – w podeszwie znajduje się system regulacyjny na śruby.
Wg danych producenta – firmy PRIM oraz wg danych drugiego producenta – firmy Trulife, buty służą do leczenia:
Obie firmy wprost piszą, że but NIE JEST REKOMENDOWANY
dla stopy końsko-szpotawej.
„Ale są dzieci, które tego używały i jest ok…”
Tak, ale do nich można zaliczyć zasadniczo jeden przypadek: wada stopy była bardzo lekka. Najczęściej była to STOPA UŁOŻENIOWA lub lekki stopień wady, w którym sama w sobie deformacja nie była zaawansowana oraz ścięgno Achillesa nie było bardzo skrócone i grube.
Trudno też powiedzieć, że system „wyleczył” dziecku stopy, ponieważ mało jest danych dotyczących stosowanych szyn w zestawieniu z całym przebiegiem leczenia, szybkością nawrotu i jego rodzajem w stosunku do używanej szyny, co przyznają sami lekarze.
System Tibax-Bebax wg broszury organizacji Global Help („CLUBFOOT: PONSETI MANAGEMENT. 2ND EDITION”) nazywa się „SZYNĄ FRANCUSKĄ-LYON”.
Pod taką nazwą szukałaliśmy go w wielu badaniach, opracowaniach. Niestety bezowocnie.
Szukając zupełnie innych informacji w opracowaniach francuskich, dotyczących tzw. „francuskiej metody funkcjonalnej” – metoda stosowana w ośrodkach francuskich do leczenia stopy końsko-szpotawej i zbierając materiały do opracowania innych zagadnień, wymieniając emaile z lekarzami we Francji, otrzymaliśmy francuską rozprawę habilitacyjną Dr. Romaine Laurenta dotyczącą metody Ponsetiego we Francji:
„Interet de la kinesitherapie complementaire au sein de la methode de Ponseti dans le traitement du pied bot varus equin congenital”.
W opracowaniu występuje oryginalna szyna francuska, stosowana przez Dr. Francka Chotel w szpitalu w Lyon…
Szyna nazywa się UNI BAR i jest bardzo podobna do systemu Tibax-Bebax, ale służy do leczenia stopy końsko-szpotawej. Szyna UNI BAR jest zatem prawdziwą „szyną typu Lyon”.
Szyna UNI-BAR ma również prostą poprzeczkę i jest produkowana przez firmę Mayzaud (Francja).
Poprosiliśmy organizację Global Help o ustosunkowanie się do zebranych przeze nas wiadomości i ewentualnie wskazanie źródła, z którego czerpano informację jakoby system Tibax-Bebax byłby rzekomą szyną francuską Lyon.
Odpowiedź była jedna: zaszła jakaś pomyłka w broszurze. W toku konwersacji okazało się, że nasza polska wersja tej broszury już jest nieobowiązująca, ponieważ powszechnie stosowana jest wersja trzecia, której w języku polskim jeszcze nie ma… Szyna ta „zniknęła” w trzeciej wersji tej broszury i trzeba zrobić upgrade do nowej wersji dla polskiego wydania (co jest w trakcie).
Nasze spostrzeżenia wysłaliśmy do wielu lekarzy, z którymi współpracujemy. Większość z nich potwierdziła informacje, że szyna nie jest do leczenia stopy końsko-szpotawej i wyrazili oni swoje zdanie, co do zebranych „dowodów” przeciwko niej, stwierdzając, że się z nimi zgadzają.
Prawda, że obie szyny są do siebie łudząco podobne? Jednak ich budowa jest zupełnie inna, co zmienia również ich funkcje.
Szyna UNI-BAR również nie jest sprzętem ortopedycznym dobrym jakościowo, jednak jej budowa jest poprawna i może być ona użyta do leczenia wrodzonej stopy końsko-szpotawej metodą Ponsetiego.
W tym miejscu pewnie zastanowisz się, dlaczego system Tibax-Bebax wszedł „do obrotu”?
Nie znamy odpowiedzi na to pytanie. Mogło to nastąpić dzięki broszurze organizacji Global Help, ponieważ ktoś się zasugerował znajdującą się w niej szyną. Mogła również wejść „do obrotu” przez jakieś spotkanie dla lekarzy-ortopedów, na którym ktoś ten sprzęt pokazał. Czasem same firmy produkujące dane sprzęty składają ofery konkretnym lekarzom, placówkom lub sklepom ortopedycznym. Trudno jest jednoznacznie określić KIEDY i JAK system Tibax-Bebax pojawił się w Polsce.
Jeden z lekarzy zwrócił uwagę na system refundacji tego systemu i związane z tym błędy.
System nazwany jest szyną Denis Browne błędnie, by móc uzyskać refundację na niego, która jest dość spora. Tym oto sposobem wiele sklepów z zaopatrzeniem ortopedycznym sprzedaje ten wątpliwej jakości wyrób jako szynę Denis Browne, co nie jest prawdą z samego założenia. Szyna Denis Browne to zupełnie innym wyrobem, o swoich specyficznych cechach i historii… dość ciekawej zresztą.
By uzyskać refundację, wystarczy że lekarz wpisze we wniosek odpowiedni kod refundacyjny, a sklep mający umowę z NFZ zrealizuje zamówienie.
Częstym „objawem” następującym w wyniku zmiany systemu Tibax-Bebax na szynę Mitchella jest fakt (potwierdzany niejednokrotnie przez lekarzy), że stan stopy uległ znaczącej poprawie. Pierwsze efekty zauważalne są po ok. 3 miesiącach stosowania szyny Mitchella.
Należą do nich:
Powyższe zmiany potwierdza wielu rodziców, z którymi mamy kontakt, a także lekarzy, którzy nierzadko są bardzo zaskoczeni aż tak dużymi zmianami po zamianie systemu Tibax-Bebax na szynę Mitchella.
ZDJĘCIA I GRAFIKI:
1. Szyna UNI-BAR
2. Money
3. Pozostałe: własne oraz pomoc ludzi dobrej woli