KONTROWERSYJNIE
Leczenie starszych dzieci (powyżej drugiego roku życia) z użyciem metody Ponsetiego od początku wywoływało wiele wątpliwości nawet wśród przeszkolonych lekarzy.
Technika ta świetnie sprawdza się u noworodków i niemowląt, ale budowa ich kości, elastyczność stawów i więzadeł bardzo to ułatwia, co prowadzi do świetnych wyników leczenia.
Układ kostny u starszych dzieci, choć jeszcze w pełni niedojrzały, jest trudniejszy do korygowania tak nieinwazyjną metodą. Stąd wiele rozdźwięków wśród lekarzy, co do rezultatów leczenia tą metodą dzieci starszych. Jednak… podjęcie leczenia wśród tej grupy małych-dużych pacjentów rokuje dobrze i może dawać równie dobre i obiecujące wyniki.
SPRÓBUJ
Pomimo wielu wątpliwości, próby leczenia starszych dzieci były podejmowane i to z powodzeniem!
Wiele badań udowadnia, że metoda ta może być skuteczna dla dzieci z zaniedbanym zniekształceniem, leczonych źle i dzieci, u których nastąpił nawrót pomimo przebytej operacji albo u takich.
Przekrój wieku dzieci, zaczynających leczenie jest bardzo szeroki: od 2 roku życia do 19 roku życia. Pokazuje to dobitnie, że metoda Ponsetiego ma zastosowanie nie tylko u maluchów, ale też u młodzieży, co daje wiele szans na normalne życie. W takich przedziałach wiekowych, najczęściej metoda ta stosowana jest w krajach rozwijających się, GDY LECZENIA BRAK.
Jednak fakt, że w krajach bardziej rozwiniętych, w których dostęp do opieki medycznej i personelu czy technologii jest zdecydowanie większy, nie powinien przesłonić zasady: „po pierwsze: nie szkodzić” i wprowadzenie leczenia nieinwazyjnego powinno być priorytetowym celem.
JEŚLI MASZ DZIECKO W WIEKU 2 LAT LUB STARSZE Z ZANIEDBANYM ZNIEKSZTAŁCENIEM,
PODEJRZEWASZ NAWRÓT LUB DZIECKO JEST PO NIEUDANEJ OPERACJI
– MOŻESZ SKONSULTOWAĆ Z LEKARZEM MOŻLIWOŚĆ PODJĘCIA PONOWNEGO LECZENIA METODĄ PONSETIEGO.
TROCHĘ INACZEJ…
Metoda Ponsetiego stosowana u starszych dzieci różni się nieznacznie od swojej wersji klasycznej. Lekarz powinien udzielić Ci wszelkich informacji na ten temat. Poniżej wymienione są niektóre modyfikacje, które mogą wystąpić:
- lekarz powinien poświęcić więcej czasu na manipulowanie stopą (redresje) przed założeniem gipsu (około 3-10 minut) – dzięki temu tkanki miękkie będą bardziej podatne na rozciąganie, a ilość gipsów koniecznych do uzyskania korekcji może być dzięki temu mniejsza
- liczba opatrunków gipsowych potrzebnych do uzyskania pełnej korekcji jest większa – ok. 10
- gipsy są zmieniane co 2 tygodnie, a nie co tydzień jak u maluchów
- może być założony tzw. gips krótki (od palców stopy pod kolano) – tak, by nie unieruchamiać kolana (by zapobiec jego sztywności) i by dziecko miało możliwość chodzenia (zazwyczaj wykorzystywany jest gips lekki – soft cast) – dzięki temu mięśnie będą mogły nadal pracować, ale założenie gipsu długiego (od palców do pachwiny, ze zgiętym kolanem) nie jest błędem
- zakres odwiedzenia stopy w gipsie wynosi od 30° do 40° (u dzieci młodszych jest to nawet 70°) – taka „mała” derotacja nie ogranicza skuteczności leczenia
- przezskórna tenotomia ścięgna Achillesa może być wykonana, jednak w przypadku dzieci dużo starszych może być konieczny inny rodzaj tenotomii (np. Hoke tenotomia)
- aby zapobiec nawrotowi, po leczeniu wszystkie dzieci muszą nosić szynę derotacyjną (przynajmniej do 4 roku życia). Jeśli dziecko jest starsze, lekarz może zalecić noszenie dobrej jakości ortez AFO w ciągu dnia, bądź butów ADM (zakładane do spania)
- nie są konieczne żadne inwazyjne posunięcia chirurgiczne: uwolnienie boczno-przyśrodkowe, uwolnienie boczne czy osteotomie
- fizjoterapia i aktywność fizyczna są ważnymi narzędziami wykorzystywanymi do pomocy starszym dzieciom w utrzymaniu korekcji. Naturalna praca stopy wzmacnia mięśnie i ścięgna, czyniąc ją mocniejszą, elastyczniejszą i sprawną.
NIEPOTRZEBNE!
Inwazyjne operacje powinny zawsze być ostatecznością! Nigdy nie powinny być pierwszą opcją wyboru leczenia.
Zatem wszelkie uwolnienia tkanek miękkich, osteotomie, potrójna artrodeza stępu czy stosowanie zewnętrznych aparatów prostujących deformacje (np. aparat Illizarova czy aparat Taylora) nie są konieczne. Leczenie inwazyjne jest czasochłonne, kosztowne, niesie ze sobą dużo komplikacji: sztywność stopy pogłębiająca się z wiekiem, ból, zrosty, blizny, konieczność re-operowania, zwiększone ryzyko nawrotu, ryzyko wczesnego zapalenia stawów i długotrwała dysfunkcja.
To może być zredukowane poprzez zastosowanie metody Ponsetiego dla starszych dzieci. Jeśli można skutecznie leczyć stopę końsko-szpotawą nieinwazyjnie, używając prostych środków, to czemu tego nie zrobić?
WYBIERZ MĄDRZE I ŚWIADOMIE!
JESTEŚ RODZICEM?
Poznaj podobnych rodziców jak Ty!
ŹRÓDŁA
WIEDZA:
1. Bashi R.H., Baghdadi T. i inni: „Modified Ponseti method of treatment for correction of neglected clubfoot in older children and adolescents. A preliminary report.”
2. Lourenço A.F., Morcuende J.A.: „Correction of neglected idiopathic club foot by the Ponseti method.”
3. Ganesan B., Luximon A.: „Ponseti method in the management of clubfoot under 2 years of age: A systematic review.”
4. Elgazzar A.S.: „Ponseti management of clubfoot after walking age.”
5. Yagmurlu M.F.: „Ponseti management of clubfoot after walking age.”
6. Spiegel D.A. i inni: „Ponseti Method for Untreated Idiopathic Clubfeet in Nepalese Patients From 1 to 6 Years of Age.”
7. Verma A., Mehtani A. i inni: „Management of idiopathic clubfoot in toddlers by Ponseti’s method.”
8. Dimeglio A., Canavese F.: „Management of resistant, relapsed, and neglected clubfoot.”
9. Penny J.N.: „The Neglected Clubfoot.”
10. El Tayeby H.M.: „Multiple tenotomies after Ponseti method for management of severe rigid clubfoot.”
11. Ponseti International Association
12. Laaveg S.J., Ponseti I.: „Long-term results of treatment of congenital club foot.”
13. Morcuende J.A., Ponseti I.V. i inni: „Radical reduction in the rate of extensive corrective surgery for clubfoot using the Ponseti method.”
14. Smith P.A, Morcuende J.A. i inni: „Long-term results of comprehensive clubfoot release versus the Ponseti method: which is better?”
15. Dobbs M.B: „Long-term follow-up of patients with clubfeet treated with extensive soft-tissue release.”
16. Ippolito E., Farsetti P i inni: „Long-term comparative results in patients with congenital clubfoot treated with two different protocols.”
ZDJĘCIA:
1. pressfoto – www.freepik.com
2. Historia Kajal
4. Historia dużego chłopca
5. Zdjęcia: własne
6. Magic Footprints
