KONTROWERSYJNIE
Leczenie starszych dzieci (powyżej drugiego roku życia) z użyciem metody Ponsetiego od początku wywoływało wiele wątpliwości nawet wśród przeszkolonych lekarzy. Technika ta świetnie sprawdza się u noworodków i niemowląt, ale budowa ich kości, elastyczność stawów i więzadeł bardzo to ułatwia, co prowadzi do świetnych wyników leczenia. Układ kostny u starszych dzieci, choć jeszcze w pełni niedojrzały, jest trudniejszy do korygowania tak nieinwazyjną metodą. Stąd wiele rozdźwięków wśród lekarzy, co do rezultatów leczenia tą metodą dzieci starszych. Jednak… podjęcie leczenia wśród tej grupy małych-dużych pacjentów rokuje dobrze i może dawać równie dobre i obiecujące wyniki. Są na to dowody!
SPRÓBUJ
Pomimo wielu wątpliwości, próby leczenia starszych dzieci były podejmowane i to z powodzeniem!
Wiele badań udowadnia, że metoda ta może być skuteczna dla dzieci z zaniedbanym zniekształceniem, leczonych źle i dzieci, u których nastąpił nawrót pomimo przebytej operacji albo u takich.
Przekrój wieku dzieci, zaczynających leczenie jest bardzo szeroki: od 2 roku życia do 19 roku życia. Pokazuje to dobitnie, że metoda Ponsetiego ma zastosowanie nie tylko u maluchów, ale też u młodzieży, co daje wiele szans na normalne życie. W takich przedziałach wiekowych, najczęściej metoda ta stosowana jest w krajach rozwijających się, GDY LECZENIA BRAK.
Jednak fakt, że w krajach bardziej rozwiniętych, w których dostęp do opieki medycznej i personelu czy technologii jest zdecydowanie większy, nie powinien przesłonić zasady: „po pierwsze: nie szkodzić” i wprowadzenie leczenia nieinwazyjnego powinno być priorytetowym celem.
JEŚLI MASZ DZIECKO W WIEKU 2 LAT LUB STARSZE Z ZANIEDBANYM ZNIEKSZTAŁCENIEM,
PODEJRZEWASZ NAWRÓT LUB DZIECKO JEST PO NIEUDANEJ OPERACJI
– MOŻESZ SKONSULTOWAĆ Z LEKARZEM MOŻLIWOŚĆ PODJĘCIA PONOWNEGO LECZENIA METODĄ PONSETIEGO.
TROCHĘ INACZEJ…
Metoda Ponsetiego stosowana u starszych dzieci różni się nieznacznie od swojej wersji klasycznej dla niemowląt. Lekarz powinien udzielić Ci wszelkich informacji na ten temat. Poniżej wymienione są niektóre modyfikacje, które mogą wystąpić:
- lekarz powinien poświęcić więcej czasu na manipulowanie stopą (redresje) przed założeniem gipsu (około 3-10 minut) – dzięki temu tkanki miękkie będą bardziej podatne na rozciąganie, a ilość gipsów koniecznych do uzyskania korekcji może być dzięki temu mniejsza
- liczba opatrunków gipsowych potrzebnych do uzyskania pełnej korekcji jest większa i może wynosić ok. 10 lub więcej (w zależności od wieku dziecka)
- gipsy mogą być zmieniane co tydzień lub co 2 tygodnie w zależności od sztywności stopy
- może być założony tzw. gips krótki (od palców stopy pod kolano) – tak, by nie unieruchamiać kolana (by zapobiec jego sztywności) i by dziecko miało możliwość chodzenia (zazwyczaj wykorzystywany jest gips lekki – soft cast) – dzięki temu mięśnie będą mogły nadal pracować, ale założenie gipsu długiego (od palców do pachwiny, ze zgiętym kolanem) nie jest błędem
- zakres odwiedzenia stopy w gipsie wynosi od 30° do 40° (u dzieci młodszych jest to nawet 70°) – taka „mała” rotacja zewnętrzna nie ogranicza skuteczności leczenia
- przezskórna tenotomia ścięgna Achillesa może być wykonana, jednak w przypadku dzieci dużo starszych może być konieczny inny rodzaj tenotomii (np. Hoke tenotomia)
- aby zapobiec nawrotowi, po leczeniu wszystkie dzieci muszą nosić szynę derotacyjną (przynajmniej do 4 roku życia). Jeśli dziecko jest starsze, lekarz może zalecić noszenie dobrej jakości ortez AFO w ciągu dnia, bądź butów ADM (zakładane do spania) lub w sporadycznych przypadkach ortezę AFO wykonywaną na wymiar i z narzuconymi ustawieniami (np. zgięcia grzbietowego)
- nie są konieczne żadne inwazyjne operacje: uwolnienie boczno-przyśrodkowe (ang. posteromedial release), uwolnienie boczne czy osteotomie lub otwarte tenotomie, jak np. Z-tenotomia
- fizjoterapia i aktywność fizyczna są ważnymi narzędziami wykorzystywanymi do pomocy starszym dzieciom w utrzymaniu korekcji. Naturalna praca stopy wzmacnia mięśnie i ścięgna, czyniąc ją mocniejszą, elastyczniejszą i sprawną. Należy jednak pamiętać, że fizjoterapia dotyczy całego dziecka, a nie stopy.
SKLEP Z ORTEZAMI ADM
Innowacyjne!
Orteza AFO-ADM (ang. Abduction Dorsiflexion Mechanism) to nowoczesna dynamiczna orteza goleniowo-stopowa zaprojektowana oraz produkowana przez angielską firmę C-Pro Direct. Utrzymuje ona stopę w pozycji odwiedzenia oraz zgięcia grzbietowego w chwili, gdy stopa jest w spoczynku (np. w czasie snu dziecka). Kiedy dziecko jest aktywne, dynamiczny, przegubowy mechanizm ADM oparty na dwóch niezależnie pracujących sprężynach obrotowych pozwala stopie na ruch w każdym kierunku i na jej mobilizację w stawie skokowo-piętowym oraz piszczelowo-skokowym.
Orteza ADM jest dedykowana dzieciom starszym i u nich sprawdza się najlepiej, szczególnie po 5 roku życia.
NIEPOTRZEBNE!
Inwazyjne operacje powinny zawsze być ostatecznością! Nigdy nie powinny być pierwszą opcją wyboru leczenia.
- uwolnienie tylno-przyśrodkowe (ang. PMR – posteromedial release)
- uwolnienie tylne (ang. PR – posterior release)
- całkowite uwolnienie podskokowe z dojścia Cincinnati lub Turco (ang. total clubfoot release/ complet clubfoot relese)
- wydłużenie ścięgna Achillesa z użyciem form otwartych np. Z-tenotomia czy technika „mini-open”
- uwolnienie boczne (przyśrodkowe)
- uwolnienie grzbietowe
- metody McKay, Turco, Goldnera
- osteotomia Dwyera, Evansa
NIE SĄ formami prawidłowego leczenia wrodzonej stopy końsko-szpotawej.
METODA PONSETIEGO ZASTOSOWANA U DZIECI STARSZYCH ZNACZĄCO OGRANICZA WSZELKIE INWAZYJNE CHIRURGICZNE INTERWENCJE, PRZYWRACAJĄC STOPOM PEŁNĄ FUNKCJONALNOŚĆ!
GRUPA WSPARCIA DLA RODZICÓW
Drogi Rodzicu,
Zdajemy sobie sprawę, jak trudny i pełen niepokoju może być moment, kiedy dowiadujesz się, że Twoje dziecko ma stopę końsko-szpotawą. To diagnoza, która może budzić wiele emocji – od lęku po pytania o przyszłość. Pamiętaj, że nie jesteś w tym sam. Istnieje wiele osób i zasobów, które pomogą Ci przejść przez ten proces i zapewnią, że Twoje dziecko otrzyma najlepszą opiekę.
Stopa końsko-szpotawa jest wrodzoną wadą, która może być skutecznie leczona dzięki metodzie Ponsetiego, która daje doskonałe rezultaty, jeżeli jest stosowana zgodnie z zaleceniami. Zawsze warto poszukać informacji, zadać pytania, a także porozmawiać z innymi rodzicami, którzy przeszli przez ten sam proces. Nie ma nic ważniejszego niż Twoje wsparcie i wiara w to, że Twoje dziecko ma przed sobą świetlaną przyszłość. Z każdym dniem jesteś bliżej momentu, w którym Twoje dziecko będzie mogło radować się pełnią życia.
Wszystko będzie dobrze.
Trzymamy kciuki za Waszą wspólną podróż!
Podoba Ci się nasz artykuł? Wesprzyj nas!
Wesprzyj nas!
Tworzenie wiedzy oraz wysokiej jakości treści tej strony wymaga wielu nakładów finansowych w nieustanne kształcenie i dokształcanie. Podobnie jak tworzenie grafik oraz postów w naszych kanałach społecznościowych czy prowadzonych przez nas grupach, zarządzanie nimi. Korzystamy z legalnych źródeł pozyskiwania wiedzy (kursy, szkolenia) oraz z legalnego oprogramowania do pozyskiwania zdjęć, grafik i obrabiania ich. Twoje wsparcie gwarantuje naszej Fundacji pełnię działania bez przeszkód!
Dziękujemy!
ŹRÓDŁA MEDYCZNE
- Bashi R.H. et al.: „Modified Ponseti method of treatment for correction of neglected clubfoot in older children and adolescents. A preliminary report.”
- Lourenço A.F., Morcuende J.A.: „Correction of neglected idiopathic club foot by the Ponseti method.”
- Ganesan B., Luximon A.: „Ponseti method in the management of clubfoot under 2 years of age: A systematic review.”
- Elgazzar A.S.: „Ponseti management of clubfoot after walking age.”
- Yagmurlu M.F.: „Ponseti management of clubfoot after walking age.”
- Spiegel D.A. et al.: „Ponseti Method for Untreated Idiopathic Clubfeet in Nepalese Patients From 1 to 6 Years of Age.”
- Verma A. et al.: „Management of idiopathic clubfoot in toddlers by Ponseti’s method.”
- Dimeglio A., Canavese F.: „Management of resistant, relapsed, and neglected clubfoot.”
- Penny J.N.: „The Neglected Clubfoot.”
- El Tayeby H.M.: „Multiple tenotomies after Ponseti method for management of severe rigid clubfoot.”
- Ponseti International Association
- Laaveg S.J., Ponseti I.: „Long-term results of treatment of congenital club foot.”
- Morcuende J.A., Ponseti I.V. et al.: „Radical reduction in the rate of extensive corrective surgery for clubfoot using the Ponseti method.”
- Smith P.A. et al.: „Long-term results of comprehensive clubfoot release versus the Ponseti method: which is better?”
- Dobbs M.B: „Long-term follow-up of patients with clubfeet treated with extensive soft-tissue release.”
- Ippolito E.et al.: „Long-term comparative results in patients with congenital clubfoot treated with two different protocols.”
- Nogueira M., Tokechi D.: „How Much Remodeling is Possible in a Clubfoot Treatment? Magnetic Resonance Imaging Study in a 7-Year-Old Child”
- Alves C. et al.: „Neglected clubfoot treated by serial casting: a narrative review on how possibility takes over disability.”
ZDJĘCIA I GRAFIKI
Zdjęcia: własne